- Details
- Category: Αναλύσεις
Εισηγητικό υλικό για την εκδήλωση-συζήτηση "Καταστολή και Επιτήρηση: οι διαδρομές της «νεανικής βίας» και η ανάγκη διαρκούς καταγραφής της" στο πλαίσιο του 8ου ελευθεριακού φεστιβάλ βιβλίου στα Γιάννενα.
Μια πρώτη μορφή της εισήγησης είχε αποτυπωθεί στην ανάλογη εκδήλωση στον χώρο του Θερσίτη τον Φλεβάρη 2024.
Το έντυπο "η αδιαφάνεια αποτελεί στρατηγική αντιεξέγερσης" αποτελεί μετάφραση συνέντευξης της Raquel Gutiérrez (τον Μάιο του 2023) με κεντρικό άξονα την κατάσταση στο Εκουαδόρ, τις κοινωνικές συγκρούσεις και τον "πόλεμο ενάντια στο έγκλημα" ως αντιεξεγερτική στρατηγική.
[Μπορείτε να κατεβάσετε την μπροσούρα της εισήγησης "Καταστολή και Επιτήρηση: οι διαδρομές της «νεανικής βίας» και η ανάγκη διαρκούς καταγραφής της" πατώντας εδώ]
[Μπορείτε να κατεβάσετε το συνοδευτικό έντυπο της εκδήλωσης "η αδιαφάνεια αποτελεί στρατηγική αντιεξέγερσης" πατώντας εδώ]
- Details
- Category: Αναλύσεις
[Κείμενο του Θερσίτη για την δολοφονία της Κυριακής Γ. από τον κακοποιητή πρώην σύντροφό της έξω από το Α.Τ. Αγίων Αναργύρων, το οποίο μοιράζεται τις ημέρες αυτές στην γειτονιά που ζούσε η Κυριακή Γ. στους Αγ. Αναργύρους αλλά και σε γειτονιές του Ιλίου]
Η οργή μας, ένα λουλούδι που περιμένει να ανθίσει στα συντρίμμια του κόσμου της πατριαρχίας, της εξουσίας, της εκμετάλλευσης
Η δολοφονία της Κυριακής Γ. από τον κακοποιητή πρώην σύντροφό της έξω από το Α.Τ. Αγίων Αναργύρων έρχεται να προστεθεί στον μακρύ κατάλογο γυναικοκτονιών. Ο «δημόσιος χαρακτήρας» της έξω από το τοπικό τμήμα -όσο κι αν προσπάθησαν αρχικά να θολώσουν τα νερά σχετικά με την εμπλοκή του στο συμβάν- κατέστησε το γεγονός στο επίκεντρο, αντίθετα από άλλες «δημόσιες» ή μη γυναικοκτονίες οι οποίες, αφού εξαντληθεί η συστημική φεμινιστική ευαισθησία μέσα από «ευαίσθητα ρεπορτάζ», περνούν σύντομα στη λήθη.
Η υπόθεση της δολοφονίας της Κυριακής επιχειρήθηκε να γίνει «ιδιαίτερη» με πολύ συγκεκριμένους τρόπους. H μιντιακή κάλυψη του γεγονότος έγινε με τον γνωστό πλέον τρόπο: η δολοφονία της παρουσιάστηκε ως προϊόν της «αρρωστημένης ιδιοσυγκρασίας» του πρώην συντρόφου της. Αναπαράγεται και σε αυτή την περίπτωση το κλασικό (ρατσιστικής έμπνευσης) στερεότυπο που ταυτίζει όσους κακοποιούν και δολοφονούν με όσους αντιμετωπίζουν «ψυχιατρικά ζητήματα»: ο δολοφόνος δεν μπορεί παρά να είναι «διαταραγμένος», ένα «τέρας» και όχι απλά ένας άντρας, «συνηθισμένος» και «καθημερινός», που ένιωσε πως αμφισβητήθηκε και πως χάνει το «κτήμα» του. Με την ανακήρυξη του δολοφόνου ως «τέρατος» το γεγονός εντάσσεται με συνοπτικές διαδικασίες στις λειτουργίες του εξαιρετικού συμβάντος. Αποσυνδέεται από το συνεχές της αναπαραγωγής έμφυλων-σεξιστικών-πατριαρχικών επιβολών και κουλτούρας που οργανώνει την καθημερινότητα θηλυκοτήτων και lgbtqi+. Η Κυριακή γίνεται άλλο ένα θύμα και όχι η γυναίκα που αντιστάθηκε στην κακοποίησή της. Οι αρνήσεις της σχετικά με τον κακοποιητή της, οι κινήσεις της να ξεφύγει από τη συνθήκη που βίωνε, περνάνε σε δεύτερο πλάνο.
Από τις πρώτες κιόλας ώρες ένας καταιγισμός από φωτογραφίες από προσωπικές στιγμές της με τον δολοφόνο της προβάλλονται από μμε και social media, ενώ άμεσα αναρτήθηκαν ηχητικό και βίντεο αλλά και φωτογραφίες από την σκηνή του θανάτου της… για να τραφεί κι άλλο η κουλτούρα κλειδαρότρυπας και κανιβαλισμού για τις «ζωές των άλλων», για να ακούσουμε και να δούμε καρέ-καρέ ακόμα και τις στιγμές της οδύνης της.
Οι συγκεκριμένες αναρτήσεις όμως έχουν και άλλες χρήσεις. Η έκθεση των προσωπικών στιγμών της Κυριακής μοιάζει να λειτουργεί ενοχοποιητικά για την ίδια με έναν υποδόριο τρόπο, για το ότι είχε «ευτυχισμένες στιγμές» με τον συγκεκριμένο, για το ότι δεν διέκοπτε τη σχέση μαζί του εγκαίρως. Η επίμονη αναπαραγωγή των σκηνών της δολοφονίας, πέρα από τη θεαματικοποίηση της υπόθεσης, επιτελεί και έναν άλλο σκοπό: τα ηχητικά και οπτικά «ντοκουμέντα» αποτελούν «πειστήρια» συμμόρφωσης και εκφοβισμού σε όσ@ αμφισβητούν τις έμφυλες/πατριαρχικές επιβολές: το μαχαίρι της πατριαρχίας θα σε βρει όπου κι αν πας, δεν μπορείς να κρυφτείς πουθενά… Λειτουργούν ως υπενθύμιση -το έχουμε δει και σε άλλες υποθέσεις- της τιμωρίας όσων αντιστέκονται στον κακοποιητή τους και εμπεδώνουν μια συνθήκη φόβου από την οποία δεν μπορείς να αποδράσεις.
Σε κάθε περίπτωση, διαμορφώθηκε και εδώ μια ιδιότυπη συνθήκη δημόσιου πένθους, με «σοκαρισμένη την κοινωνία» από τη νέα γυναικοκτονία. Ένα πένθος πολύ βολικό, με σύντομη ημερομηνία λήξης, που θα κλείσει έχοντας αφήσει τελικά στο απυρόβλητο την πατριαρχική συνθήκη της καθημερινής υποτίμησης, των προσβολών, των κακοποιήσεων και δολοφονιών από άντρες συντρόφους, φίλους, αφεντικά, πατεράδες.
Η δολοφονία της Κυριακής έγινε στο Α.Τ. Αγίων Αναργύρων, εκεί όπου οι μπάτσοι υποτίμησαν και χλεύασαν τον φόβο και την απειλή που δεχόταν. Επιβεβαιώνοντας με κυνικό τρόπο ότι οι γραμμές επικοινωνίας και τα γραφεία της αστυνομίας για ενδοοικογενειακή βία δεν είναι παρά τεχνικές διαχείρισης ενός πληθυσμού που πρέπει να πειστεί ότι η αστυνομία υπάρχει «για να μας φυλάει». Η αστυνομία όμως δεν κάνει τίποτε άλλο από το να οργανώνει και να προστατεύει την εξουσιαστική/πατριαρχική/εκμεταλλευτική βία. Η δημοκρατική ευαισθησία και ο θεσμικός φεμινισμός φρόντισαν να συσκοτίσουν ακριβώς αυτό το σημείο με τις εγκλήσεις και τις καταγγελίες τους για τα ελλείμματα στην εκπαίδευση των αστυνομικών και την υποστελέχωση των τμημάτων. Έτσι, υποβίβασαν τη δολοφονία της Κυριακής σε ένα πρόβλημα «δημόσιας τάξης» και κρατικών μηχανισμών που δεν κάνουν τη δουλειά τους όπως θα έπρεπε. Με την κατάδειξη των «ελλείψεων» του Α.Τ. Αγίων Αναργύρων και τις «λάθος κινήσεις» συγκεκριμένων μπάτσων που βρίσκονταν εκεί, προσωποποίησαν το πρόβλημα, αφήνοντας αθέατο τον δομικά κατασταλτικό χαρακτήρα της αστυνομίας εναντίον των «από κάτω». Αντίθετα, εμφάνισαν την αστυνομία ως έναν απαραίτητο μηχανισμό για τη «διευθέτηση» κοινωνικών ζητημάτων και μάλιστα τής προσέδωσαν ρόλο προστάτη των «αδυνάτων» και αυτών που ζητούν βοήθεια. Ταυτόχρονα, φρόντισαν να υποβιβάσουν τις γυναίκες που αντιστέκονται και μιλάνε σε μια συνθήκη διαρκούς «θύματος» που περιμένουν την «κρατική στοργή» για να σταθούν στα πόδια τους.
Η συγκεκριμένη διαχείριση θέτει τη συζήτηση για την ασφυξία της πατριαρχικής συνθήκης σε συγκεκριμένο πλαίσιο και τελικά την αναπαράγει. Η αντισεξιστική δράση αυτού του είδους βρίσκει όριο στην ανάθεση των υποθέσεων σε αστυνομοδικαστικούς κύκλους -με μια βελτιωμένη, πιο εξανθρωπισμένη συμμετοχή τους στην αντιμετώπιση του προβλήματος της έμφυλης βίας- και μια «καλή» τιμωρία. Αυτός είναι ο θεσμικός φεμινισμός και τα προτάγματά του. Η «τιμωρία» όσων «ολιγώρησαν» και του κακοποιητή, εδώ δολοφόνου, αναδεικνύεται σε σύγχρονο πρόταγμα που συμπλέκεται με το πρόταγμα για περισσότερη «ασφάλεια», από τους ίδιους τους κατασταλτικούς μηχανισμούς που οργανώνουν τη βία εναντίον μας. Έτσι, το κράτος και οι μηχανισμοί του αναδεικνύονται και πάλι ως εγγυητές της ομαλότητας των κοινωνικών σχέσεων, αυτοί που με τις παρεμβάσεις τους θα διαχειριστούν τις κοινωνικές υποθέσεις. Ο λεγόµενος «εξανθρωπισµός» των µηχανισµών, µε κάποιες διορθωτικές κινήσεις, είναι µέσα στο ίδιο το παιχνίδι του διευρυµένου κοινωνικού ελέγχου: την ίδια στιγµή που αυξάνεται η βία αυτών των µηχανισµών απέναντι σε µεγάλα κοινωνικά κοµµάτια µπορούν ταυτόχρονα να ξεπλένονται µε την εισαγωγή του όρου «γυναικοκτονία» και να µιλάνε γλώσσα «συµπεριληπτική», να εκπαιδεύουν «µπάτσους µε κατανόηση»...
Η συνθήκη της πατριαρχίας, της ετεροκανικότητας, της ομοφοβίας και τρανσφοβίας, των επιβολών στη βάση του φύλου και της σεξουαλικότητας είναι μια κατάσταση καθημερινών, συνεχών συγκρούσεων ανάμεσα σε όσους απολαμβάνουν προνόμια, καταπιέζουν, προσβάλλουν, υποτιμούν, κακοποιούν, δολοφονούν και σε όσα δεχόμαστε αυτή την καταπίεση, σε όσα ασφυκτιούμε, αντιστεκόμαστε. Είναι η ίδια η αντρική κυριαρχία που νομιμοποιεί την πρόσληψη κάποιων σωμάτων με όρους κτήματος και υποτέλειας. Και είναι η ίδια συνθήκη που κάνει τη ζωή των καταπιεσμένων ζωή δεύτερη, χωρίς σημασία, γι’ αυτό και τόσο έκθετη στις διαθέσεις των κακοποιητών.
Η απώλεια της ζωής της Κυριακής, όλων όσα δολοφονήθηκαν από το χέρι του κακοποιητή τους, είναι μη αντιστρεπτή. Και ο κόσμος γίνεται μικρότερος κάθε φορά που λείπει μία ανάμεσά μας.
Αν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε τα υπόλοιπα είναι να μπλοκάρουμε τη συσκότιση των συνθηκών της δολοφονίας, να αναδείξουμε τα στοιχεία που την έκαναν δυνατή. Να μην επιτρέψουμε την ανακατασκευή της ζωής της Κυριακής με όρους θυματοποίησης, να σταθούμε ενάντια στην αξιοποίηση και θεαματικοποίησή της, ενάντια στην ανάδειξη των υποθέσεών μας με όρους σίριαλ. Οι απώλειες, τα τραύματα, το πένθος μας δεν μπορούν να σύρονται στη χωματερή των κάθε λογής μίντια.
Δεν χρειαζόµαστε περιπολικά, µπάτσους και εισαγγελείς, δεν χρειαζόµαστε προστάτες.
Προτάσσουμε την αλληλεγγύη μεταξύ όλων όσα καταπιεζόμαστε από την πατριαρχία και τους θεσμούς της. Σπάμε την εξατομίκευση, μοιραζόμαστε τα προβλήματα και τα βιώματά μας, συλλογικοποιούμε τις αντιστάσεις μας. Στεκόμαστε το ένα δίπλα στο άλλο, ενάντια στην υποτίμηση των σωμάτων και των ζωών μας. Ψάχνουμε δίπλα μας εκείνα που μιλάμε την ίδια γλώσσα, τη γλώσσα της αλληλεγγύης, χτίζουμε δίκτυα αδιαμεσολάβητα και φροντίζουμε να μην υποβληθούμε σε νέους κύκλους κακοποίησης. Δεν αφήνουμε καμία μόνη που κακοποιείται είτε αυτό συμβαίνει έξω στο δημόσιο πεδίο, είτε στον εργασιακό χώρο, είτε μέσα στο «κλειστό» και «ιδιωτικό» πλαίσιο του ζεύγους, της οικογένειας, των συγγενικών και "φιλικών", συντροφικών σχέσεων. Διαρρηγνύουμε την επιβαλλόμενη συνθήκη που μας θέλει υπάκουες, υποτελείς, βορά στις ορέξεις του κάθε μάτσο, σεξιστή, ομοφοβικού. Μένουμε σε εγρήγορση για έμφυλα/σεξιστικά περιστατικά στις γειτονιές μας, τα δημοσιοποιούμε μαζί με το κακοποιημένο, αναλαμβάνουμε δράση. Τσακίζουμε τους κακοποιητές.
Ενάντια στην αντρική κυριαρχία, τον σεξισμό και την πατριαρχία
Θερσίτης, χώρος ραδιουργίας και ανατροπής
(νέστορος & ευαγγελιστρίας, ίλιον)
[Για να κατεβάσετε το κείμενο σε αρχείο μορφής .Pdf πατήστε εδώ]
Ενάντια στα σύνορα, τα κράτη, τις πατρίδες, τους στρατούς (εδώ, στην Παλαιστίνη, στο Ισραήλ, παντού)
- Details
- Category: Αναλύσεις
Εδώ, στην Παλαιστίνη, στο Ισραήλ, παντού
Ενάντια στα σύνορα, τα κράτη, τις πατρίδες, τους στρατούς
Ο πόλεµος είναι παντού. Χωρίς να έχει λείψει ποτέ από τον καπιταλιστικό κόσµο, τον κόσµο των πατρίδων, των στρατών και των συνόρων. Πάντα ήταν παρών, µόνο που σήµερα πλέον κάθε «πολεµικό επεισόδιο» τείνει να αποκτά παγκόσµιες διαστάσεις µε διαφορετικά επίπεδα διακρατικής εµπλοκής: από τον πόλεµο στην Παλαιστίνη, την Ουκρανία, την Υεµένη, ως τις «περιοχές έντασης» που προµηνύουν µια µελλοντική σύγκρουση (π.χ. Ταιβάν, Γουιάνα, Ερυθρά θάλασσα κτλ), ο παγκόσµιος χάρτης φαίνεται να διαµορφώνεται από µια συνεχή γεωγραφία πολεµικών «µετώπων» και «µετόπισθεν». Και ο πόλεµος παίρνει πολλές µορφές: από τις περίφηµες εµπορικές κυρώσεις που διαµορφώνουν «πληθωριστικά φαινόµενα» στις πρωτοκοσµικές κοινωνίες και «επισιτιστικές κρίσεις» στην καπιταλιστική περιφέρεια, μέχρι τον πόλεµο των δυτικών κρατών στους/τις µετανάστ(ρι)ες, τη στρατιωτικού τύπου διαχείριση των «καταστάσεων έκτακτης ανάγκης» (είτε είναι ιοί είτε πλημμύρες, πυρκαγιές κ.α.), τη διαχείριση της κοινωνικής πολιτικής µε αστυνοµικούς όρους. Αυτό που οι κυρίαρχοι ονοµάζουν κυνικά «ρευστότητα της εποχής» είναι από τη µία πλευρά το άλλο όνοµα των συστηµικών αντιφάσεων που φτάνουν σε οριακό σηµείο και από την άλλη, είναι µια ξεκάθαρη δήλωση στους υπηκόους: στις «ρευστές εποχές» οι ζωές µας είναι θλιβερά αναλώσιµες και η επιβίωση ορίζεται µε όρους πιθανοτήτων, ρίσκου, διακινδύνευσης. Και όποιος αντέξει… Μετά έρχεται η περίφηµη «αγάπη για την πατρίδα», η ανάγκη για «εθνική ενότητα», για να διαµορφώσει ένα «εθνικό σώµα» σε κίνδυνο, µε το κράτος και τον στρατό να ορίζονται ως οι «φυσικοί προστάτες» του.
Αυτό που συµβαίνει στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και το Ισραήλ αποτελεί την αιµατηρή συνύφανση της τρέχουσας «παγκόσµιας αστάθειας» µε µια σύγκρουση που έχει βαθιές ιστορικές ρίζες και οπωσδήποτε δεν ξεκίνησε στις 7 Οκτώβρη. Η τωρινή αιµατηρή στρατιωτική επέµβαση αποτελεί συνέχεια και αναβάθμιση µιας συγκεκριµένης πολιτικής από την πλευρά του ισραηλινού κράτους εδώ και δεκαετίες: σκληρή καταστολή, έλεγχος, ρατσισµός και υποτίµηση και όλα στην high tech εκδοχή τους. Οι δεκάδες χιλιάδες νεκροί/ές και οι εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένες, η ισοπέδωση του μεγαλύτερου κομματιού της Γάζας, διαμορφώνουν σαφώς μια νέα πραγματικότητα για την περιοχή και κανείς δεν μπορεί να δει με ευκρίνεια ένα τέλος, μια διευθέτηση σε όλο αυτό. Η «ρευστότητα» αυτή δεν είναι απλά ένα ψυχολογικό πολεμικό όπλο εναντίον των κατοίκων της Γάζας, αλλά συνολικά μια πολεμική στρατηγική διαχείρισης ανεπιθύμητων πληθυσμών. Όµως κανένα «πείραµα» δεν αφορά απλά στο «εξωτερικό», όσες/ους δηλαδή ζουν στα παλαιστινιακά εδάφη. Αφορά και στο ίδιο το εσωτερικό του Ισραήλ: η στρατιωτικοποίηση της καθηµερινής ζωής ισοπεδώνει καθετί που στρέφεται ενάντια στο εθνικό συµφέρον, στον πόλεµο, τον ρατσισµό, την εκµετάλλευση. Οι υποτελείς τάξεις µπουκώνονται µε φόβο, κουνάνε σηµαίες, ντύνονται στο χακί για να µπορέσει η πατρίδα να ζήσει… (τι να µας θυµίζει άραγε;). Η σημερινή σφαγή στην Γάζα λοιπόν δεν είναι μια «εξαίρεση» αγριότητας, ούτε βέβαια αποτελεί «απέλπιδα προσπάθεια» του Νετανιάχου και των ακροδεξιών στηριγμάτων του να παραμείνουν στην εξουσία: είναι σε ευθεία γραμμή με τα εθνικά ιδεώδη. Είναι αυτό που κάνουν παντού και πάντα όλοι οι στρατοί.
Από την άλλη πλευρά, η Γάζα έχει ονοµαστεί ως η «µεγαλύτερη ανοιχτή φυλακή του κόσµου» στην οποία στριµώχνονται 2,5 εκατ. άνθρωποι σε λίγα τετραγωνικά χλμ. γης. Και αυτή η φυλακή έχει τους φύλακές της. Όχι µόνο «εξωτερική φρουρά» από τον δολοφονικό στρατό του Ισραήλ, που φροντίζει ανά περιόδους να υπενθυµίζει πόσο αξίζει η ζωή και ο θάνατος µέσα στη Γάζα. Αλλά έχει και τους δεσµοφύλακες στη µέσα πλευρά των τειχών, τις διάφορες κοσµικές (παλαιστινιακή Αρχή) και θρησκευτικές (Χαµάς κτλ.) ηγεσίες που φροντίζουν να καταστέλλουν κάθε κοινωνική διεκδίκηση που δεν ευθυγραµµίζεται µε τη δική τους εξουσία (κάτι που φροντίζουν να ξεχνούν βολικά κάποιοι εξ αυτών που «στέκονται στο πλευρό των Παλαιστινίων»). Η Γάζα και η Δυτική Όχθη είναι κοινωνίες οργανωµένες, όπως παντού, µε τάξεις, προνοµιούχους και φτωχούς, αποκλεισµένες και καταπιεσµένα, οργισµένους και βολεµένους. Αυτές ακριβώς οι διαιρέσεις οδηγούν συχνά σε κοινωνικά ξεσπάσµατα ενάντια στους δικούς τους δεσµοφύλακες: το 2019 η εξουσία της Χαµάς δοκιµάστηκε από ένα κύµα διαδηλώσεων, απεργιών και συγκρούσεων στο δρόµο. Η απάντηση των «αντιστασιακών» ήταν ωµή καταστολή µε πολλούς νεκρούς/ές. Κάτι ανάλογο (µικρότερης κλίµακας) συνέβη τον περασµένο Ιούλιο όταν χιλιάδες κόσµου διαδήλωνε ενάντια στις αφόρητες συνθήκες καθηµερινότητας, την καταστολή, τους χαµηλούς µισθούς και την κρατική διαφθορά της Χαµάς (αναφορικά µε τη διαχείριση των κονδυλίων από τον ΟΗΕ, την ΕΕ και τα αραβικά κράτη). Στην Δυτική Όχθη, η περίφηµη Παλαιστινιακή Αρχή, πλήρως απαξιωµένη από τη βάση της εκεί κοινωνίας, κρατιέται µε νύχια και µε δόντια στην εξουσία εδώ και χρόνια µέσω διευρυµένης διεθνούς υποστήριξης και χρηµατοδότησης. Δεν είναι τυχαίο πως τόσο η Παλαιστινιακή Αρχή όσο και η Χαµάς (µέχρι τις 7 Οκτώβρη) θεωρούνταν εγγυητές της κοινωνικής ειρήνης στην περιοχή από το Ισραήλ, το οποίο έχει µάθει να εργαλειοποιεί τις µεταξύ τους διαφορές και ανταγωνισµούς για τους δικούς του σκοπούς. Ειδικά η χρηµατοδότηση της Χαµάς ξεκινά από την δεκαετία του ’80, όταν τα ισλαµιστικά κινήµατα προωθήθηκαν για να χτυπήσουν από µέσα τα ανταγωνιστικά κοινωνικά κινήµατα της εποχής που εκφράστηκαν µέσω της πρώτης Ιντιφάντα (σηµαίνει εξέγερση στα αραβικά) το 1987 και να επικυριαρχήσουν οριστικά στη δεύτερη Ιντιφάντα το 2003.
Οι καταπιεσµένοι/ες στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη δεν έπαψαν ποτέ να βρίσκουν µεταξύ τους συνάψεις για κοινούς αγώνες: από τον αγώνα ενάντια στο ισραηλινό τείχος και τους εποικισµούς πριν λίγα χρόνια, μέχρι τις κοινές απεργίες στα ισραηλινά εδάφη, στους αγώνες ενάντια στην πατριαρχία και τους έµφυλους διαχωρισµούς… Αν κάνει κάτι αυτός ο πόλεµος είναι να θάψει ακόµα πιο βαθιά εκείνες τις φωνές από τα κάτω που συγκρούονται µε τον πόλεµο, τους ρατσιστικούς διαχωρισµούς, τα σύνορα, τον στρατό, την εκµετάλλευση, την έµφυλη καταπίεση, τόσο στα εδάφη του Ισραήλ όσο και της Παλαιστίνης. Ο πόλεµος «εθνικοποιεί» στο έπακρο τα κοινωνικά/ταξικά ζητήµατα, οµογενοποιεί τις κοινωνίες σε στρατόπεδα, αφού φροντίζει να συστρατευτούν οι υποτελείς τάξεις πίσω από τα συµφέροντα των αφεντικών τους. Όµως, ακόµα και σήµερα, µέσα σε αυτές τις συνθήκες, οι φωνές του αντιπολεµικού κινήµατος στις πόλεις του Ισραήλ προσπαθούν να σπάσουν το καθεστώς του γενικευµένου φόβου, ενώ -σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ισραηλινού στρατού- περίσσότερο από το 1/3 των νέων (30% στους άνδρες και 44% στις γυναίκες) επικαλούνται λόγους υγείας για να αποφύγουν την επιστράτευση και ένα 15% των στρατευμένων εγκαταλείπει για ίδιους λόγους το στράτευμα-και αρκετοί εξ αυτών έχουν βρει καταφύγιο σε ευρωπαϊκές χώρες.
Και τι λοιπόν µπορούµε να κάνουµε εµείς από εδώ; Καταρχάς να συγκρουστούµε µε τις όψεις του πολέµου που εµφανίζονται εδώ και τώρα, τον ρατσισµό, τον εθνικισµό, τον µιλιταρισµό. Να µην συστρατευτούµε µε το ελληνικό κράτος και τον στρατό του που οργανώνει τα «εθνικά σχέδια» και τις αιµατηρές του συµµαχίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Να σαµποτάρουµε µε κάθε τρόπο τον πόλεµο που ξεκινάει από εδώ και κατευθύνεται εκεί: τα ελληνικά αφεντικά µε τις µπίζνες τους, την πολεµική βιοµηχανία και τα πανεπιστηµιακά της think tank, τα λιµάνια και τους σιδηροδροµικούς σταθµούς από όπου αποστέλλονται όπλα…
Δεν αρκεί καµιά αλληλεγγύη που υποβιβάζεται σε ανθρωπισµό, γιατί ο ανθρωπισµός θολώνει την κατανόηση των αιτιών του πολέµου και αναπόφευκτα οδηγεί σε συµψηφισµούς βίας, πάντοτε σε βάρος των καταπιεσµένων.
Μίσος για τον πόλεµο των κυρίαρχων όποια στολή κι αν φοράει, µίσος και για τις σηµαίες του πολέµου όποιο χρώµα κι αν έχουν.
Γιατί νιώθουµε τις πολιορκηµένες/ους ως κοµµάτι µας, την οργή τους οργή µας, γιατί στους λιποτάκτες και αρνητές στράτευσης στο Ισραήλ διαβάζουµε τις δικές µας λιποταξίες και αρνήσεις.
Μόνο οι κοινοί αγώνες των καταπιεσµένων, εδώ, στο Ισραήλ, στην Παλαιστίνη µπορούν να σταµατήσουν την πολεµική µηχανή των κυρίαρχων.
Εδώ, στην Παλαιστίνη, στο Ισραήλ, παντού
Με τους φυγάδες, μετανάστ(ρι)ες, λιποτάκτες
Με όσ@ αντιστέκονται στον πόλεμο, την εκμετάλλευση, τον ρατσισμό, την πατριαρχία
Με τις/τους αρνήτ(ρι)ες αυτού του κόσμου
[Για να κατεβάσετε το κείμενο σε αρχείο μορφής .Pdf πατήστε εδώ]
- Details
- Category: Αναλύσεις
[Κείμενο του Θερσίτη για την αλληλεγγύη στις καταλήψεις και τις ανακαταλήψεις των χώρων του α/α χώρου που μοιράζεται στις γειτονιές του Ιλίου και των Αγ.Αναργύρων]
Το τελευταίο διάστημα βρίσκεται σε εξέλιξη μια ακόμη σειρά κατασταλτικών επιχειρήσεων εναντίον κατειλημμένων χώρων του αναρχικού-αντεξουσιαστικού χώρου (α/α). Στις 25/8 εκκενώνεται το Αυτοδιαχειριζόμενο στέκι Άνω Κάτω Πατησίων και το κοινωνικό κέντρο Ζιζάνια, με το τελευταίο να ανακαταλαμβάνεται στις 14/10 από συντρόφ@ από τα Ζιζάνια και πλήθος αλληλέγγυων. Στις 4/9 γίνεται εκκένωση του στεκιού της αναρχικής κουίρ συλλογικότητας Καλιαρντά στη σχολή της Νομικής, το οποίο ανακαταλαμβάνεται άμεσα από τα συντρόφ@. Στις 31/8 γίνεται η πρώτη προσπάθεια εκκένωσης του Αυτοδιαχειριζόμενου στεκιού Πολυτεχνείου, για να ακολουθήσουν άλλες τρεις, με εκτεταμένες συγκρούσεις μεταξύ συντρόφ@ και αστυνομικών δυνάμεων, με δεκάδες προσαγωγές και συλλήψεις. Η τελευταία ανεπιτυχής προσπάθεια εκκένωσης πραγματοποιείται στις 30/9, ενώ την ίδια μέρα γίνεται εκκένωση της κατάληψης Ευαγγελισμού στο Ηράκλειο Κρήτης, με δέκα συλληφθέντα και έναν σύντροφο σοβαρά τραυματισμένο.
Αυτή η ιστορία κρατάει χρόνια
Οι κατασταλτικές επιθέσεις εναντίον των καταλήψεων του α/α χώρου πηγαίνουν πολύ πίσω στον χρόνο. Φαίνεται, ωστόσο, ότι από το 2010 η καταστολή τους αποτελεί βασική μέριμνα των πολιτικών διαχειριστών κάθε απόχρωσης. Mετά την εξέγερση του 2008, τα καταληψιακά εγχειρήματα και οι αυτοοργανωμένοι χώροι πληθαίνουν, ενώ στους κοινωνικούς αγώνες της περιόδου 10’-12’, των μεγάλων απεργιακών κινητοποιήσεων και των συνελεύσεων γειτονιάς, αποτελούν εστίες αντίστασης, σχεδιάζοντας μαζί με πλήθος κόσμου ένα διαφορετικό υπόδειγμα κοινωνικής οργάνωσης, με οριζόντιες διαδικασίες, χωρίς διαχωρισμούς και αποκλεισμούς, με συλλογικές κουζίνες, μαθήματα αυτομόρφωσης, εκδηλώσεις-συζητήσεις κ.α, όπως και πλήθος δράσεων και παρεμβάσεων επιθετικών προς τις πολιτικές απαξίωσης και εκμετάλλευσης. Η καταστολή των εγχειρημάτων αυτών είχε και έχει στόχο να ελεγχθεί ή/και να συρρικνωθεί η αδιαμεσολάβητη δράση, να εξουδετερωθεί το ανεξέλεγκτο του χαρακτήρα τους, όπως και η αλληλεπίδρασή τους με τα κοινωνικά κινήματα που βρίσκονται σε εξέλιξη. Και πιο πέρα, να περιοριστεί η ίδια η κατάληψη ως κοινωνική πρακτική ενάντια στα σχέδια της εξουσίας -δεν είναι τυχαίο, ότι στο διάστημα αυτό εκκενώνονται και πολλές καταλήψεις στέγης μεταναστ(ρι)ών, διαμηνύοντας ότι καμία κίνηση χειραφέτησής τους, μακριά από τις προβλέψεις στρατοπεδικής ζωής που στην καλύτερη περίπτωση τους περιμένει, δεν θα γίνεται αποδεκτή. Για τον σκοπό αυτό, οι επεμβάσεις εκκένωσης των καταλήψεων συνοδεύονται πάντα από την αναπαράστασή τους ως α-κοινωνικούς χώρους, εκεί που περιθωριακά έως και εγκληματικά «στοιχεία» απειλούν την ομαλή ροή της καθημερινότητας και το «κοινό καλό». Μια τέλεια αντιστροφή.
Οι καταλήψεις του α/α χώρου είναι εδαφικοποιημένα εγχειρήματα όπου υλικοποιούνται τα προτάγματα της αυτοοργάνωσης και της αλληλεγγύης. Αποτελούν χώρους οργάνωσης των αντιστάσεων ενάντια στο κράτος, το κεφάλαιο, την πατριαρχία, ενάντια στον κόσμο της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης. Συνιστούν διάρρηξη του θεσμού της ιδιοκτησίας, βασικό θεσμό του κυρίαρχου, κρατικού-καπιταλιστικού τρόπου οργάνωσης. Απέναντι στις κανονικότητες της κυριαρχίας δοκιμάζονται σχέσεις ενάντια στον σεξισμό, την ομοφοβία, την τρανφοβία και κουιροφοβία. Μια ασυνέχεια στις εμπορευματικές σχέσεις, στη διαμεσολάβηση του χρήματος, στις σχέσεις βασισμένες στο κέρδος και την κατανάλωση. Ενάντια στην εξατομίκευση, ενάντια σε κάθε είδους διαχωρισμό. Γι’ αυτό βρίσκονται στο στόχαστρο της καταστολής και θα συνεχίσουν να βρίσκονται.
Οι τελευταίες εκκενώσεις αποτελούν μέρος των αντεξεγερτικών πολιτικών, των πολιτικών «πρόληψης» του καθεστώτος ενάντια σε πιθανές κοινωνικές εκρήξεις. Ως τέτοιες δεν μπορούν να ιδωθούν ξέχωρα από τη συγκυρία, από το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο εντός του οποίου υλοποιούνται. Συμβαίνουν σε ένα περιβάλλον συνολικότερης επίθεσης από την πλευρά κράτους και κεφαλαίου εναντίον των υποτελών, επίθεση που όλο και εντείνεται με τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες σε καθίζηση. Η πρόσφατη νομολογία για τα εργασιακά (που βρήκε αμυδρές αντιστάσεις) θεσμοποιεί αυτό που ήδη συνέβαινε: τα εξαντλητικά ωράρια και τους εργαζόμενους λάστιχο, τη μεταχείρισή τους ως αναλώσιμα, με τριψήφιο αριθμό εργατών και εργατριών να σκοτώνεται μέσα στο 2023 στα κάθε λογής εργατικά κάτεργα. Οι συνεχείς ανατιμήσεις σε εμπορεύματα καθημερινής χρήσης αποτελούν ακόμη ένα σημείο επίθεσης και περαιτέρω υποτίμησης κοινωνικών κομματιών στον πάτο της ταξικής ιεραρχίας, χωρίς να βρίσκει τις απαιτούμενες απαντήσεις (συλλογικές απαλλοτριώσεις σε σούπερ μάρκετ και συνολικά συλλογικούς τρόπους εναντίωσης). Κρατικές πολιτικές απαξίωσης των υποτελών νομιμοποιούνται από τους ανανεωμένους ιδεολογικούς μηχανισμούς χειραγώγησης. Οι φωτιές στην Εύβοια και πιο πρόσφατα σε Αττική και Έβρο δικαιολογούνται ως κομμάτι της λεγόμενης κλιματικής κρίσης, όπως και οι πλημμύρες στη Θεσσαλία. Σε αυτή τη δυσμενή συνθήκη, το «ναυάγιο» στην Πύλο δείχνει από μόνο του τη θέση των μεταναστ(ρι)ών, τον υποβιβασμό της ζωής τους σε ζωή περιττή, αποτελώντας κομμάτι της θανατοπολιτικής. Ο αριστερός αντικυβερνητικός λόγος αναμασά τα γνωστά όσο και εύπεπτα περί ανάγκης απόδοσης ευθυνών, ενώ ταυτόχρονα η αλληλεγγύη περιορίζεται στην προσφορά βοήθειας στα πληττόμεν@, αδυνατώντας να διαμορφώσει δυναμικά πεδία συνάντησης και αγώνα.
Οι επιθέσεις στα καταληψιακά εγχειρήματα εντάσσονται στις πολιτικές ελέγχου και περαιτέρω συρρίκνωσης του ριζοσπαστικού, εναντιωματικού λόγου και πρακτικών. Οι διατάξεις για την απαγόρευση-έλεγχο των διαδηλώσεων, οι για χρόνια προσπάθειες περιστολής της δυνατότητας συμμετοχής σε απεργίες, ως συλλογικό τρόπο οργάνωσης των εργατριών/ών απέναντι στα αφεντικά (προσπάθεια που επιταχύνεται μετά τον τελευταίο νόμο για τα εργασιακά), κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Η επίθεση σε στέκια-καταλήψεις σε πανεπιστημιακές σχολές, όπως και η οργάνωση πανεπιστημιακής αστυνομίας (η οποία είδαμε να κάνει την εμφάνισή της κατά την προσπάθεια εκκένωσης του Αυτοδιαχειριζόμενου στεκιού Πολυτεχνείου), αποτελούν σημεία ακριβώς αυτής της προσπάθειας: να πάψουν οι χώροι αυτοί να αποτελούν εστίες κοινωνικοποίησης-πολιτικοποίησης πέρα από θεσμικές και κομματικές οδούς, να υπάρχει απόλυτη σιγή απέναντι στα κρατικά-επιχειρηματικά πρότζεκτ που τρέχουν στα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Ο δημόσιος χώρος πρέπει να αποστειρωθεί από τις εστίες αμφισβήτησης της κυρίαρχης κανονικότητας. Τα στέκια -όσα δεν δέχτηκαν ευθεία καταστολή με εκκένωση- για να υπάρχουν θα πρέπει να …συμμορφωθούν: να υπαχθούν σε καταγραφή, επιτήρηση και έλεγχο μέσα από θεσμικές-νομικές διαδικασίες, να πάψουν να είναι ανεξέλεγκτα. Η ρύθμιση και ο έλεγχος των «επικίνδυνων συνευρέσεων» προς αποφυγήν κοινωνικών εκρήξεων (και αυτό εμπεδώθηκε όσο ποτέ την εποχή κόβιντ), ώστε να εξαλειφθεί η δυνατότητα συλλογικής εναντίωσης στις κυρίαρχες επιβολές, αποτελεί προτεραιότητα για τους πολιτικούς διαχειριστές. Στο ίδιο πλαίσιο, η κατάληψη, ως κοινωνική πρακτική, χρειάζεται να κατασταλεί. Οι καταλήψεις αγωνιζόμενων σε εργασιακούς χώρους ως μέσο διαμαρτυρίας, οι καταλήψεις μαθητ(ρι)ών στα σχολικά κελιά, φοιτητ@ στα πανεπιστημιακά ιδρύματα, οι καταλήψεις στέγης για όσ@ δεν μπορούν ή δεν θέλουν να πληρώνουν νοίκι ή αρνούνται την ιδιοκτησία χρειάζεται να περιθωριοποιηθούν ως α-κοινωνικές πρακτικές και ως τέτοιες να κατασταλούν.
Η ομοιομορφία της κυρίαρχης κανονικότητας θα επιβληθεί διά ροπάλου. Σκοπός είναι η απαλοιφή από τον δημόσιο χώρο των εγχειρημάτων που αποτελούν αρρυθμία για τα κυρίαρχα σχέδια ανάπτυξης, όσων με τη λειτουργία τους και τις παρεμβάσεις τους εντός της πόλης απειλούν την απρόσκοπτη συνέχεια των εμπορευματικών σχέσεων και της κατανάλωσης. Το γνωρίζουμε όμως καλά: τα σχέδια ανάπλασης στις γειτονιές μας (το λεγόμενο gentrification) πάνε πάντα χέρι-χέρι με τους αποκλεισμούς, με την περαιτέρω υποτίμησή μας. Οι αναπλασμένοι χώροι επιβάλλουν συγκεκριμένο υπόδειγμα ζωής σύμφωνα με το κυκλικό σχήμα εργασία-κατανάλωση-εργασία…, ή του επισκέπτη-καταναλωτή. Όσ@ λερώνουν το κυρίαρχο μοτίβο θα αντιμετωπιστούν ως απόβλητα. Οι «καθαροί», «αποστειρωμένοι» χώροι δεν μας χωράνε όλ@.
Στη συγκεκριμένη συγκυρία, στο περιβάλλον της διάχυτης ματαιότητας, της σχεδόν ανυπαρξίας των κοινωνικών αγώνων, οι καταλήψεις και τα αυτοοργανωμένα εγχειρήματα του α/α χώρου αποτελούν χώρους αντίστασης, με οδηγό την αλληλεγγύη, εκεί όπου οργανώνονται κινήσεις ενάντια στο καθεστώς που μας θέλει πειθήνιους υπηκόους. Εκεί που αγωνιζόμεν@ ραδιουργούν άλλοτε ηχηρά και άλλοτε υπόκωφα, ενάντια στις κυρίαρχες υπαγορεύσεις.
Οι καταλήψεις και οι ανακαταλήψεις των χώρων του α/α χώρου είναι ανάχωμα στο καθεστώς της ματαιότητας και την παραίτηση, αποτελούν σύγκρουση με το καθεστώς της καταπίεσης και εκμετάλλευσής μας.
Αλληλεγγύη στις καταλήψεις
10, 100, 1000άδες καταλήψεις
Ενάντια σε έναν κόσμο οργανωμένης πλήξης
- Details
- Category: Αναλύσεις
ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΓΚΗ ΩΣ ΣΥΝΘΗΚΗ ΖΩΗΣ
«Η έννοια της προόδου πρέπει να θεμελιωθεί στην ιδέα της καταστροφής. Ότι τα πράγματα βαίνουν «ως έχουν» είναι η καταστροφή. Δεν είναι κάτι που ανά πάσα στιγμή επίκειται, αλλά το ανά πάσα στιγμή δεδομένο.» Walter Benjamin
- Πριν μερικά χρόνια οι μεγάλες καταστροφές που συνδέονταν με καιρικά φαινόμενα ή φωτιές ονομάζονταν «θεομηνίες». Σήμερα προσδιορίζονται ως απότοκα της «κλιματικής κρίσης». Πρόκειται για μια υποκατάσταση του θεολογικού λόγου από μια επιστημονική έννοια; Είναι η μάχη του «φωτός με το σκοτάδι»; Όχι. Πρόκειται για μια μετεξέλιξη του θεολογικού λόγου σε θεολογία των επιστημών: εδώ τα τεκμήρια, οι στατιστικές, τα διαγράμματα παίζουν τον ρόλο που έπαιζε κάποτε ο τιμωρός θεός. Δηλαδή της μυστικοποίησης, της απόκρυψης των κοινωνικών-ταξικών αιτιών των καταστροφών και των ακόλουθων κοινωνικών-ταξικών τους προεκτάσεων.
- Η «κλιματική κρίση» είναι ένας ορισμός που προσπαθεί όχι μόνο να συσκοτίσει αλλά στην ουσία να τεχνικοποιήσει την καπιταλιστική λεηλασία των κυριαρχούμενων (ανθρώπινων και μη), της γης, του νερού, του αέρα. Σύμφωνα με αυτήν, για όλα φταίνε οι οριζόντιες «καθημερινές πρακτικές» που ανεβάζουν 2-3 βαθμούς την παγκόσμια θερμοκρασία και επιφέρουν μια αστάθεια σε ένα κατά τα άλλα σταθερό παγκόσμιο κλίμα. Και τι θα το λύσει; Κάποιες τεχνολογικές καινοτομίες, κάποιες θαρραλέες πράσινες πολιτικές και βέβαια η προσωπική υπευθυνότητα του καθενός! Αν λοιπόν με την κρίση covid19 οφείλαμε να αποκτήσουμε βιοϊατρική σωφροσύνη, τώρα απαιτείται περιβαλλοντική…
- Η λεγόμενη κλιματική κρίση είναι ένα όχημα μεταστροφής του κυρίαρχου μοντέλου καπιταλιστικής παραγωγής και ταυτόχρονα μέσα σε ένα περιβάλλον «πολυκρίσεων», ένα εργαλείο κοινωνικού ελέγχου.
- Στις κρίσεις εκτός από τη φιγούρα του μπάτσου ή του στρατιωτικού κυριαρχεί παράλληλα και μια άλλη μορφή: αυτή του ειδικού. Ζούμε σε εκείνη την ιστορική στιγμή κατά την οποία οι διάφοροι ειδικοί, εκείνοι δηλαδή που μονίμως διατείνονται ότι εργάζονται για την απρόσκοπτη (οικονομική και όχι μόνο) ανάπτυξη και την καινοτομία, ισχυρίζονται πως βασική δουλειά τους είναι να μελετούν μοντέλα κινδύνου, να μετράνε το ρίσκο, να σχεδιάζουν εντέλει την επιβίωσή μας…
- Οι λεγόμενες φυσικές καταστροφές δεν είναι «καθαρά» φαινόμενα, όπου μια ομογενοποιημένη «καταστροφή» πλήττει διαταξικά το κοινωνικό. Μπορεί μια βροχή να εκδηλώνεται οριζόντια, αλλά πλήττει κάθετα. Ναι μεν στα χωριά του κάμπου πλημμύρησαν όλα τα σπίτια, από εκείνα των τσιφλικάδων του κάμπου ως τα πλινθόκτιστα σπίτια μικροαγροτών και τα παραπήγματα μεταναστ(ρι)ών εργατ(ρι)ών. Πέρα όμως από την πρόσκαιρη «αναστάτωση» όλων, ποιου υποκειμένου οι συνθήκες ζωής υποτιμώνται και υποβιβάζονται; Για ποιον ακριβώς η καταστροφή δεν μπορεί να είναι «ευκαιρία»;
- Οι λεγόμενες φυσικές καταστροφές δεν είναι «καθαρά» φαινόμενα που μετριούνται σε ρίχτερ, χιλιοστά βροχής, μποφόρ κ.λπ. Αφορούν στον πυρήνα της καπιταλιστικής οργάνωσης της κοινωνίας, την πολεοδομία της, τα μοντέλα ανάπτυξής της κτλ. Αφορούν στην μετατροπή κάθε σχέσης, κάθε υλικού, συνολικά του χωροχρόνου σε «φυσικό πόρο προς εκμετάλλευση».
- Η γενικευμένη αναφορά σε «καταστροφή υποδομών», «καταστροφή του τόπου» και άλλα αντίστοιχα ορίζει την κατάσταση με οριζόντιους τρόπους: σαν να είναι η καπιταλιστική κανονικότητα πριν τα «καιρικά φαινόμενα» αποδεκτή και αναγκαία συνθήκη και ως τέτοια να «μας χωράει όλ@» και όχι κατάσταση που διαμόρφωσε τους ίδιους τους όρους της καταστροφής αλλά και της διαχείρισής της.
(φωτογραφίες από την καταιγίδα στην Αττική τον Νοέμβριο του 1961 και τις καταστροφές που σημειώθηκαν μεταξύ άλλων στη γειτονιά του Μπουρναζίου στο Περιστέρι) - Οι καταστροφές στις πρόσφατες πλημμύρες στην Θεσσαλία πιθανώς να αναδιατάξουν σημαντικά τη λεγόμενη κοινωνική της γεωγραφία: από τον εκτοπισμό κάποιων από τις κατεστραμμένες κατοικίες τους, την πιθανή προλεταριοποίηση μικρών παραγωγών-αφεντικών, τη δυσχερέστερη θέση διαπραγμάτευσης που θα βρεθούν οι μετανάστ(ρι)ες εργάτ(ρι)ες γης κ.α. Η περίπτωση του τυφώνα Κατρίνα στην Νέα Ορλεάνη το 2005 είναι ένα manual για τους απανταχού κυρίαρχους για το πώς μπορεί μια καταστροφή να γίνει ευκαιρία κοινωνικής εκκαθάρισης. Το αν και με ποιους όρους θα εφαρμοστεί κάτι τέτοιο στην Θεσσαλία έχει να κάνει με την ίδια την κοινωνική και ταξική διαστρωμάτωση, τα υλικά συμφέροντα και τις αντιστάσεις. Βεβαίως όλα αυτά δημιουργούν ευκαιρίες για κάποιους άλλους: από την «αξιοποίηση» κονδυλίων της ΕΕ και τα κατασκευαστικά έργα που αναγκαστικά θα γίνουν, ως τις «ευκαιρίες» που θα εμφανιστούν για το ντόπιο αγροτικό κεφάλαιο (τόσο το μεγάλο όσο και το μικρό που θα συνταχθεί πίσω του). Δεν πρόκειται για κάποιου είδους μαυραγοριτισμό, αλλά για συνέχιση με άλλους όρους αυτού που συνέβαινε και πριν την πλημμύρα και αυτό που σκοπίμως συσκοτίζεται από τις αναφορές σε κάποιον θολό «θεσσαλικό λαό που πλήττεται».
- Ζώντας ακριβώς μέσα σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο των συνεχών ή και αλληλοεπικαλυπτόμενων κρίσεων και της οργάνωσης της ζωής των καταπιεσμένων διαμέσου της βιοπολιτικής διαχείρισής τους από το κράτος, εμφανίζονται και εκείνα τα υποκείμενα που πιθανώς πρωταρχικά τα αφορά η εκάστοτε «κρίση». Από τα «μεταναστευτικά ρεύματα», στους «σεισμοπαθείς», στις «ευάλωτες υγειονομικά ομάδες», στους «πυρόπληκτους», στους «πλημμυροπαθείς». Οι ομογενοποιητικές έννοιες δεν θέλουν να συγκροτήσουν μια έννοια κοινότητας από τα κάτω, αλλά κοινωνικές ομάδες που θα αντιμετωπιστούν/ταξινομηθούν με διαφορετικό τρόπο η καθεμία, σύμφωνα με τις σύγχρονες στρατηγικές logistics και καταστολής κάθε είδους (συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής). Είναι μέρος μιας γλώσσας που θέλει να συσκοτίσει τα περιεχόμενα τόσο των υποκειμένων όσο και των συνθηκών οι οποίες τα «κατέταξαν» σε ομάδες κινδύνου. Είναι έννοιες που εκπαιδεύουν στο να γίνεις -κάποια «άτυχη» στιγμή- υποκείμενο κρατικής διαχείρισης με όρους ελεημοσύνης, αλλά και στο να αναλάβεις εξατομικευμένα όλες εκείνες τις απαραίτητες «προφυλάξεις» για να αποφύγεις τον όποιο ορισμό σου ως -παθής και τις συνέπειες που αυτό θα έχει. Να είσαι δηλαδή Υπεύθυνος…(αν κάτι μας θυμίζει…). Εξ’ ού και οι συμβουλές διάφορων ειδικών για το τι π.χ. θα έπρεπε να είχαν κάνει οι «πυροπαθείς» στις πρόσφατες φωτιές για να αποφύγουν τις μεγάλες καταστροφές ή η προαναγγελία νομικού πλαισίου για την υποχρεωτική ασφάλιση κατοικιών από καταστροφές.
- Η κινηματική χρήση των όρων αυτών δεν αποκαθιστά κάποια σαφήνεια ή αλήθεια, αλλά αναμασά τη γλώσσα των κυρίαρχων για τις «ομάδες κινδύνου». Κατά αυτόν τον τρόπο, η αλληλεγγύη απέναντι σε όσ@ έχουν βιώσει μια καταστροφή δεν μπορεί να μην υπολογίζει πως δεν είναι όλοι οι -παθείς στην ίδια μοίρα. Οι τάξεις, η καταγωγή, το φύλο, η ηλικία, η «ικανότητα» και άλλοι διαχωρισμοί δεν εξαφανίζονται με το μαγικό ραβδάκι της «φυσικής καταστροφής». Ούτε βεβαίως να καταλήγει σε μια υποκατάσταση των κρατικών υπηρεσιών με την προσφορά ειδών ανάγκης. Η αλληλεγγύη είναι σχέση αμοιβαιότητας και χειραφέτησης, δεν είναι μόνο προσφορά, γιατί αλλιώς δεν αποφεύγει να πλατσουρίζει μέσα στα απόνερα της κοινοτοπίας του ανθρωπισμού. Η αλληλεγγύη είναι η κίνηση να βγούμε από τους ορισμούς της κρίσης. Το να αντιλαμβανόμαστε τα πληττόμενα κοινωνικά κομμάτια ως ανίκανα να αναλάβουν τις υποθέσεις της ζωής τους, ως υποκείμενα που ορίζονται αποκλειστικά από την «καταστροφή που έπεσε στα κεφάλια τους», είναι σαν να τα ταξινομούμε στην αποκλειστική ζώνη μεταξύ κινδύνου και επιβίωσης. Κατά αυτόν τον τρόπο το ξεπέρασμα αυτής τους της θέσης τεχνικοποιείται ως ένα απλό ζήτημα βοήθειας και παροχής των «αναγκαίων». Είναι υποκείμενα δηλαδή που χρήζουν αποκλειστικά «πολιτικής προστασίας».
- Δεν είναι τυχαία λοιπόν και η γλώσσα που χρησιμοποιείται: Η «ελλιπής κρατική διαχείριση» που δεν θα έπρεπε να της έχουμε εμπιστοσύνη (γιατί πότε θα μπορούσαμε να της έχουμε;), η κριτική στις κρατικές υπηρεσίες γιατί δεν έκαναν ως όφειλαν την δουλειά τους -η οποία ποια είναι αλήθεια και από πότε; Μήπως αυτή είναι η φροντίδα και η αλληλεγγύη στους υπηκόους, ή τα συνθήματα για «επίταξη» χώρων για να στεγαστούν τα πληττόμεν@ (δηλαδή εκ νέου η λογική της «προστατευτικής» παρέμβασης του κράτους έστω και με «κοινωνικό εξαναγκασμό»). Πού πήγε η προταγματική της από κοινού κατάληψης δημόσιων και ιδιωτικών χώρων (π.χ. ξενοδοχείων) για την ικανοποίηση της ανάγκης στέγασης; Όλα αυτά δείχνουν ότι ο κινηματικός προταγματικός ορίζοντας σε μια ακόμη συνθήκη κρίσης δεν ξεπερνά τα όρια ενός «άλλου», «κανονικού», όσο και ιστορικά φαντασιακού, αυτή τη φορά, κράτους. Ως κατακλείδα, η επίκληση για μεγαλύτερη εμπλοκή του στρατού στη διαχείριση του προβλήματος, στη «διάσωση» και μετά στην «επούλωση των πληγών» μπορεί να μοιάζει με τραγωδία, αλλά μάλλον έρχεται ως φυσική κατάληξη των παραπάνω: εν τέλει αυτό που συνέχει το «καταστροφικό δράμα» είναι ένα εθνικό σώμα σε κίνδυνο και ο στρατός είναι ο φυσικός του προστάτης, γιατί θέλει και, κυρίως, γιατί μπορεί…
- Η ιδέα ενός κράτους ασφάλειας, δηλαδή ενός κράτους αποφασισμένου να εξουδετερώσει τους κοινωνικά παραγόμενους κινδύνους για την ατομική και συλλογική ύπαρξη, διακήρυξε την πρόθεση να κοινωνικοποιηθούν οι ατομικοί κίνδυνοι και να καταστεί ο περιορισμός τους καθήκον και ευθύνη του κράτους. Η υποταγή των υπηκόων στην κρατική εξουσία θα νομιμοποιούταν από την ίδια την έγκριση από την πλευρά του κράτους αυτού, μεταξύ άλλων, μιας πολιτικής αποζημιώσεων ενάντια στις ατομικές «ατυχίες» και τα δεινά. Σε αυτή τη μορφή του κράτους, η προστατευτική λειτουργία δεν ρυθμίζεται με όρους «κοινωνικού συμβολαίου» αλλά με όρους νόμου και τάξης, δηλαδή οι «προσωπικές ατυχίες» είναι πλέον αποκλειστικά εξατομικευμένες και εμπίπτουν σε κώδικες κοινωνικού ελέγχου, σωφρονισμού και πειθάρχησης. Παρ’ όλ’ αυτά η «παλινόρθωση» ενός χαμένου μονοπωλίου της κοινωνικής σωτηρίας πρέπει διαρκώς να βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής. Επιπλέον, η εμφάνιση των κάθε είδους ειδικών σε κάθε εμφανιζόμενη κρίση των τελευταίων δέκα χρόνων (από τους οικονομολόγους στους λοιμωξιολόγους, από εκεί στους γεωπολιτικούς αναλυτές και σήμερα στους μετεωρολόγους και τους περιβαλλοντολόγους) γίνεται για να διαφημίσει έναν κόσμο γεμάτο απειλές που μόνο η κρατική επαγρύπνηση μπορεί να εξαλείψει. Να διευρύνει στο έπακρο την επικράτεια κινδύνου…
- Το κράτος θεσμοθέτησε -κυρίως μεταπολεμικά- την κοινωνική ασφάλιση, μείωσε τον χρόνο εργασίας, όρισε νομικό πλαίσιο και ελεγκτικούς μηχανισμούς στην εργασία, θεσμοθέτησε τις άδειες, δημιούργησε συστήματα υγείας, εκπαίδευσης, οπωσδήποτε μετά από κοινωνικούς-ταξικούς αγώνες. Η πρόσφατη νεοφιλελεύθερη μεταστροφή του στην εγκατάλειψη κάποιων ή και όλων από τα παραπάνω και τον επαναπροσδιορισμό τους με όρους ασφάλειας και ατομικής ευθύνης, αν και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, δεν μπορεί να συνιστά για τον αντιεξουσιαστικό λόγο σημείο αναφοράς χωρίς κριτική των συναινέσεων που θεμελίωσαν αυτές τις θεσμοθετήσεις και, ακόμα περισσότερο, χωρίς κριτική των συναινέσεων που δίνουν πνοή στο ίδιο το κράτος ασφάλειας, εδώ και τώρα. Το κράτος ως ιστορική μορφή δεν ξεκινά με την νεοφιλελεύθερη όψη του…
- Οι νεκροί/ές μετανάστ(ρι)ες τόσο στις φωτιές του Έβρου όσο και στις πλημμύρες της Θεσσαλίας δεν εντάχθηκαν ποτέ σε επίσημες λίστες θυμάτων. Ο ρέων ανθρωπισμός κοίταζε τις «πληγές» στα σπίτια και τις περιουσίες, προτεραιοποιούσε τις ζωές βάσει της εντοπιότητας. Και αυτό δείχνει πολλά για το πώς γίνονται αντιληπτές οι «κρίσεις»: ως φαινόμενα που πλήττουν αυτούς και αυτές που είχαν έστω μια κανονικότητα και μια εθνική γεωγραφία να τους τη διαφυλάσσει.
- Το τι επίκειται το ξέρουμε. Το ζούμε κάθε μέρα. Χτυπώντας αυτό που ζούμε, μεταστρέφουμε την κάθε από τα πάνω κρίση, στην μόνη πραγματική κρίση που φοβούνται οι κυρίαρχοι: τις ανυπόμονες και ακηδεμόνευτες υποτελείς τάξεις. Τα ακραία φαινόμενα κοινωνικής οργής.
Παράρτημα
Επειδή πολύς λόγος γίνεται για το πώς και αν έγινε συγκεκριμένη διαχείριση των αντιπλημμυρικών αναχωμάτων προκειμένου να κατευθυνθεί το νερό μακριά από τις πόλεις, αλλά και για το ότι για μια ακόμη φορά ο στρατός εμφανίζεται με το φωτοστέφανο της κοινωνικής σωτηρίας, παραθέτουμε δύο παραδείγματα για το πώς οι πλημμύρες μπορούν να είναι κομμάτι μιας στρατιωτικής/πολεμικής διαχείρισης του ντόπιου πληθυσμού. Ιδού λοιπόν η κοινωνική προσφορά των εθνικών στρατών στον ντόπιο πληθυσμό:
- Τον Ιούνη του 2023 υπήρξε ανατίναξη του φράγματος Καχόβκα στη νότια Ουκρανία. Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθεί απροσδιόριστος αριθμός ανθρώπων από τις γύρω περιοχές που πλημμύρισαν και δεκάδες χιλιάδες μη ανθρώπινα όντα, να ξεσπιτωθούν χιλιάδες κατοίκων, αλλά και να προκύψει κίνδυνος για την «ομαλή» λειτουργία της ψύξης των αντιδραστήρων του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια. Οι δύο πλευρές, Ουκρανία και Ρωσία, άρχισαν τις γνωστές αλληλοκατηγορίες για την απόδοση ευθυνών. Ο διαδικτυακός ειδησεογραφικός ιστότοπος Meduza με έδρα τη Ρίγα μεταδίδει πληροφορίες στα ρωσικά και ήταν πάντα επικριτικός απέναντι στην κυβέρνηση της Μόσχας από την ίδρυσή του το 2014. Σύμφωνα με τoν Meduza, οι Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (AFU) ξεκίνησαν την επίθεση στις 4-5 Ιουνίου, μία ημέρα πριν από την καταστροφή στο φράγμα της Καχόβκα. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, δεν είχαν αναπτύξει όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις και "αντίθετα με τις προσδοκίες" οι Ουκρανοί αποφάσισαν να κατανείμουν τις δυνάμεις κατά μήκος ολόκληρης της νοτιοανατολικής γραμμής του μετώπου. Σαν δηλαδή να είχαν «προϋπολογίσει» την επικείμενη καταστροφή του φράγματος. Ακόμα και αν αυτό ήταν «τυχαίο» και την ανατίναξη την έκανε ο ρώσικος στρατός, αυτό δεν αλλάζει την ουσία της ενέργειας, αφού και οι δύο πλευρές ερίζουν για την ενσωμάτωση του εκεί πληθυσμού και εδάφους ως αναπόσπαστο τμήμα του «ένδοξου έθνους»…
- Ένα γεγονός από το μακρινό παρελθόν. Στον δεύτερο σινοϊαπωνικό πόλεμο οι πλημμύρες λειτούργησαν ως αμυντική γραμμή καμένης γης. Υπήρχαν τρεις μακροπρόθεσμες στρατηγικές προθέσεις. Πρώτον, η πλημμύρα στο Henan προστάτευε το τμήμα Shaanxi της σιδηροδρομικής γραμμής Longhai, τη σημαντικότερη βορειοδυτική κυκλοφορία όπου η Σοβιετική Ένωση έστελνε τις στρατιωτικές προμήθειες στον κινεζικό εθνικό στρατό από τον Αύγουστο του 1937 έως τον Μάρτιο του 1941. Δεύτερον, το πλημμυρισμένο έδαφος και ο σιδηρόδρομος δυσχέραιναν την κινητοποίηση του ιαπωνικού στρατού στο Shaanxi, εμποδίζοντάς τον έτσι να εισέλθει στη λεκάνη του Sichuan, όπου βρισκόταν η πρωτεύουσα του πολέμου Chongqing και το νοτιοδυτικό εσωτερικό μέτωπο. Τρίτον, οι πλημμύρες στο Χενάν και το Ανχούι συνέθλιψαν τις γραμμές και τις γέφυρες του σιδηροδρόμου Πεκίνου-Γουχάν, του σιδηροδρόμου Τιαντζίν-Πούκου και του σιδηροδρόμου Λονγκχάι, εμποδίζοντας έτσι τον ιαπωνικό στρατό να κινητοποιήσει τα μηχανήματα και τα στρατεύματά του στα θέατρα της βόρειας, κεντρικής και βορειοδυτικής Κίνας. Η βραχυπρόθεσμη στρατηγική πρόθεση ήταν να σταματήσει η γρήγορη κινητοποίηση του ιαπωνικού στρατού από τη βόρεια Κίνα στη μάχη της Γουχάν. Η πλημμύρα πέτυχε την παραπάνω στρατηγική πρόθεση- ειδικότερα, η ιαπωνική επιχείρηση 5 δεν κατέλαβε ποτέ το Shaanxi, το Sichuan ή το Chongqing. Η πλημμύρα όμως είχε και ανθρώπινο κόστος, οικονομικές ζημιές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις: 30.000 έως 89.000 πνίγηκαν στις επαρχίες Henan, Anhui και Jiangsu, ενώ συνολικά 400.000 έως 500.000 πέθαναν από πνιγμό, πείνα και πανούκλα. Ο Κίτρινος ποταμός εκτράπηκε σε νέα πορεία πάνω από εκτάσεις καλλιεργήσιμων εκτάσεων μέχρι την επισκευή των αναχωμάτων τον Ιανουάριο του 1947. Πέντε εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν σε αυτές τις πλημμυρισμένες εκτάσεις μέχρι το 1947. Εμπνευσμένοι από το στρατηγικό αποτέλεσμα, οι κινέζοι και οι ιάπωνες κατέστρεψαν αργότερα αναχώματα και σε άλλες περιοχές της Κίνας, ιδίως κατά μήκος του Γιανγκτσέ (πληροφορίες από το https://en.wikipedia.org/wiki/1938_Yellow_River_flood).
Και κάτι από το αρχείο του Θερσίτη:
- Ανακοίνωση του Θερσίτη για την πλημμύρα στις 24/10/2014 και τα μέτρα αντιμετώπισης "ακραίων καιρικών φαινομένων": κείμενο για τη μεγάλη πλημμύρα που έπληξε την Αττική πριν από 9 χρόνια το οποίο κολλήθηκε τότε σε μορφή αφίσας στις γειτονιές μας ενώ παράλληλα μοιράστηκει πόρτα-πόρτα σε μορφή κειμένου δρόμου
- Το πέρασμα του τυφώνα Κατρίνα από τη Νέα Ορλεάνη: Σαμιζντάτ 13, Μάρτης 2006
- Details
- Category: Αναλύσεις
Η μετάφραση της συνέντευξης της Leila Hosseinzadeh συνόδευσε την προβολή της ταινίας “dreams of silk” στον χώρο του θερσίτη και, υπό μία έννοια, αποτέλεσε συμπλήρωμα της, καθώς μεταφέρει το βίωμα της έμφυλης εξέγερσης από τότε στο τώρα, από την αντίσταση των αρχών του 2000 στις διευρυμένες ταραχές στο Ιράν από το φθινόπωρο του 2022 μέχρι τις αρχές του 2023.
Μια τόσο καπιταλιστική όσο και πατριαρχικά οργανωμένη κοινωνία που βρίσκεται σε συνεχή αναταραχή για πάνω από 15 χρόνια· αναταραχής που πάει ακόμα πιο πίσω, στην εγκαθίδρυση της ισλαμικής κοινωνικής επανάστασης, της οποίας προϋπόθεση και θεμέλιο είναι η ακατάπαυστη καθυπόταξη του μισού πληθυσμού.
Η Leila Hosseinzadeh, ως πολιτική κρατούμενη, αναδεικνύει όψεις της διαλεκτικής μεταξύ κρατικής καταστολής και κοινωνικών κινημάτων, ιδιαίτερα όσον αφορά το φοιτητικό κίνημα και τη σύνδεσή του με ευρύτερα κοινωνικά κομμάτια, ενώ μεταφέρει και την εμπειρία της όσον αφορά τις διακρίσεις στη μεταχείριση πολιτικών και μη πολιτικών κρατουμένων στις φυλακές της χώρας. Μια συνέντευξη που καλεί να συντονιστούμε με την ίδια την εποχή που ζούμε, με την ίδια την ουσία του να αγωνίζεσαι.
To έντυπο της εκδήλωσης του Θερσίτη με τη μετάφραση της συνέντευξης της Leila Hosseinzadeh μπορείτε να το κατεβάσετε σε αρχείο μορφής .Pdf πατώντας εδώ.
Aπό το ιράν ως τις γειτονιές μας τα νοήματα των εξεγέρσεων είναι κοινά, δεν χρειάζονται μετάφραση
Στους δρόμους του ιράν ακόμα τίποτα δεν έχει τελειώσει. Παρά τη σκληρή καταστολή, τις χιλιάδες φυλακισμένες/ους, τα κρατικά αντίποινα, αυτό που ξεκίνησε πριν λίγους μήνες όταν κάποιες άρχισαν να μιλάνε με φωτιές για τη ζωή τους και να γράφουν τη δική τους ιστορία, δεν σβήνει. Μια ιστορία που δεν έχει προστάτες, ιππότες, πατεράδες, συζύγους, μπάτσους, παπαδαριό, αφεντικά κάθε είδους. Αζαντί σημαίνει ελευθερία.
Επίθεση στην πατριαρχία, στην εξαθλίωση, στην καταστολή
Προβολή "Dreams of silk" (+συζήτηση με αφορμή το βίντεο, για την εξέγερση στο ιράν)
- Έντυπο υλικό από την εκδήλωση του Θερσίτη για τους εξελισσόμενους αγώνες στη Γαλλία
- Εισηγητικό κείμενο της εκδήλωσης του Θερσίτη «Ο πληθωρισμός ως ιστορική έκφραση της βίας του χρήματος απέναντι στις κοινωνικές αντιστάσεις»
- Αν δεν συγκρουστούμε με τους «μηχανοδηγούς» του, το τρένο του χρήματος θα συνεχίσει να κυλάει πάνω στις αναλώσιμες ζωές μας
- Πράξεις θανάτου