Το παρόν σημείωμα αποτελεί μια προσπάθεια ενημέρωσης και αποτίμησης των όσων συνέβησαν στη Λέσβο τις μέρες που προηγήθηκαν σε συνέχεια των προηγούμενων αντίστοιχων σημειωμάτων.
Αφίξεις – Αναχωρήσεις
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ροές μεταναστών/τριών που περνάνε από τα θαλάσσια σύνορα προς τη Λέσβο (αλλά και προς άλλα νησιά), εντείνονται όσο πλησιάζει ο χειμώνας που θα δυσχεράνει κατά πολύ τη θαλάσσια διέλευση από τα απέναντι τουρκικά παράλια. Έτσι, από τις αρχές Σεπτεμβρίου οι αφίξεις σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν τις 2.000 σε ημερήσια βάση. Αυτό σε συνδυασμό με διάφορους περιορισμούς που υπήρξαν στον αριθμό των αναχωρήσεων από το νησί είχε ως αποτέλεσμα ο αριθμός των μεταναστών που βρίσκονταν στο νησί στις 7/9 να υπολογίζετε περίπου σε 30.000! Στη συνθήκη αυτή τόσο το κέντρο κράτησης και ταυτοποίησης της Μόριας και οι ελαιώνες γύρω από αυτό, όσο και ο άτυπος καταυλισμός στον Καρά Τεπέ όπου μένουν μόνο σύροι[1] παρέμειναν ασφυκτικά γεμάτα εντείνοντας την αθλιότητα διαβίωσης σε αυτά.
Άποψη μέρους του καταυλισμού που υπήρχε στο λιμάνι της μυτιλήνης (Αρχές Σεπτεμβρίου)
Τις τελευταίες μέρες, και ενώ ο μεγάλος αριθμός αφίξεων συνεχίζεται έχουν παρουσιαστεί προβλήματα στη συντομότερη δυνατή αναχώρηση για τους μετανάστες που το επιθυμούν. Πιο συγκεκριμένα η αδυναμία σύναψης συμβάσεων συνεργασίας πολλών τουριστικών πρακτορείων της πόλης με τις εταιρίες που έχουν ναυλώσει τα καράβια τους για την μετακίνηση των μεταναστών προς πειραιά έχει ως αποτέλεσμα το κάθε πρακτορείο να εκδίδει εισιτήρια για καράβια που μπορεί να έχουν αναχώρηση μέρες μετά, ενώ άλλα καράβια αναχωρούν νωρίτερα με άδειες θέσεις. Πέρα από τα ζητήματα στην έκδοση εισιτηρίων, προβλήματα παρουσιάζονται τις τελευταίες μέρες και στη σίτιση των μεταναστών που κρατούνται στα κέντρα κράτησης. Λόγω έλλειψης των αντίστοιχων κονδυλίων οι εταιρίες που είχαν αναλάβει το catering των κέντρων σταμάτησαν την τροφοδοσία.διαμαρτυρόμενες για χρωστούμενα ύψους 3.000.000€ (!) από την αρμόδια αστυνομική διεύθυνση Το κενό αυτό προσπαθούν να το καλύψουν μερικώς, ΜΚΟ και εθελοντές που δραστηριοποιούνται στο νησί και άλλες αρμόδιες υπηρεσίες.
Σημαντικά ζητήματα όμως δημιουργούνται τις τελευταίες μέρες, με την επιδείνωση του καιρού. Από τη μία αυξάνεται η ανησυχία για την ασφαλή διέλευση του θαλάσσιου περάσματος προς τα νησιά του αιγαίου, και από την άλλη δυσχεραίνεται σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό η διαμονή χωρίς καμία υποδομή των μεταναστών στην ύπαιθρό, τα χωριά και τις πόλεις της Λέσβου.
Πέρα από όμως από τις εικόνες αυτές, καθημερινή εικόνα αποτελούν πλέον τα δημοσιεύματα των συνεχόμενων ναυαγίων στις ακτές της λέσβου και όχι μόνο. Οι ειδήσεις των ναυαγίων με δεκάδες νεκρούς και αγνοούμενους τείνουν να πάρουν καθημερινό χώρο στις στήλες των εφημερίδων. Μόνο μέσα στο Σεπτέμβριο στην περιοχή της λέσβου, υπήρξαν πάνω από δέκα ναυάγια με τους νεκρούς και τους αγνοούμενους να ξεπερνάνε τους 70!
Για τα γεγονότα στο λιμάνι
Η χρήση ξύλινων και πτυσσόμενων γκλοπ προστέθηκε στον υπάρχον εξοπλισμό λιμενικών και μπάτσων
Τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη, οι συνεχιζόμενες αυξημένες αφίξεις σε συνδυασμό με την –για αδιευκρίνιστο λόγο- μείωση του ρυθμού καταγραφών από πλευράς του λιμενικού, οδήγησε στη συσσώρευση 10.000 και πλέον ανθρώπων τόσο στο λιμάνι της Μυτιλήνης όσο και σε όλη την υπόλοιπη πόλη, οι οποίοι περίμεναν να καταγραφούν[2]. Οι παρουσία χιλιάδων άστεγων μεταναστών σε πάρκα, πλατείες, παραλίες ή απλώς σε σκιερές γωνίες στους δρόμους της πόλης και η –προκλητικά- απόλυτη έλλειψη στοιχειωδών υποδομών για τη διαβίωση τους (τουαλέτες, ντουζ, τρεχούμενο και πόσιμο νερό, φαγητό) δημιούργησαν ένα εφιαλτικό σκηνικό στο οποίο ξεδιπλώθηκαν όλες τάσεις και οι αντιθέσεις που υπάρχουν στην πόλη.
Η πρώτη κρατική απάντηση σε αυτή τη συνθήκη ιδιόμορφου εγκλεισμού και εξαθλίωσης που επιβλήθηκε στους μετανάστες ήταν η άφιξη μονάδων καταστολής, όπου άρχισαν να καταφτάνουν στο νησί από τις 2/9. Συνολικά 5 διμοιρίες ΥΜΕΤ και ΥΑΤ ήρθαν να προστεθούν στις υπάρχουσες αστυνομικές και λιμενικές δυνάμεις που επιτηρούσαν τους μετανάστες μέχρι στιγμής.
Σε συνθήκες απόλυτου συνωστισμού, χάους και εξαθλίωσης το άγριο και αδιάκριτο ξύλο από τα ματ και τις λιμενικές δυνάμεις στο λιμάνι έγινε καθημερινό φαινόμενο. Άλλοτε επειδή οι μετανάστες/στριες αντιδρούσαν στα καψόνια που τους έκαναν οι λιμενικοί σταματώντας τις καταγραφές χωρίς λόγο, άλλοτε με αφορμή αντεγκλήσεις μεταξύ τους (κυρίως λόγω της προτεραιότητας των σύρων, έναντι άλλων εθνικοτήτων) και άλλοτε σαν απάντηση στη προσπάθεια μεταναστών/στριών να επιβιβαστούν μαζικά σε καράβι που θα εκτελούσε το δρομολόγιο προς πειραιά, οι κατασταλτικές δυνάμεις ήταν εκεί ξυλοκοπώντας και τραμπουκίζοντας αδιάκριτα μετανάστες αλλά και αλληλέγγυους που έβρισκαν μπροστά τους. Αξίζει να σημειωθεί πως στα γεγονότα αυτά είχαμε την επανεμφάνιση “εργαλείων” καταστολής μιας άλλης εποχής όπως ξύλινα και πτυσσόμενα γκλοπ.
…οι κατασταλτικές δυνάμεις ήταν εκεί ξυλοκοπώντας και τραμπουκίζοντας αδιάκριτα μετανάστες αλλά και αλληλέγγυους που έβρισκαν μπροστά τους
Ένα από τα τελευταία επεισόδια με τους καθημερινούς ξυλοδαρμούς παίχτηκε στις 04.09 όταν και αποφασίστηκε η εκκένωση του καταυλισμού, περί των 2.500 μεταναστών, που είχε στηθεί στο λιμάνι της πόλης με μαζική επίθεση των δυνάμεων ασφαλείας τα ξημερώματα της ημέρας.
Και οι φασίστες ….
Μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση προφανώς δεν θα μπορούσε να λείπει και το ρατσιστικό κομμάτι της κοινωνίας που εμφανίζεται κατά καιρούς με διάφορα ονόματα (αγανακτισμένοι πολίτες, πατριωτικές κινήσεις, χρυσή αυγή, κλπ). Πρόκειται, προς στιγμήν τουλάχιστον, κυρίως για μη οργανωμένες κινήσεις που ελάχιστα διαφέρουν στην κουλτούρα τους από τα διάφορα φασιστικά μορφώματα που ανά καιρούς αναδύονται, και τα όποια οπλίστηκαν από την πρωτόγνωρη συνθήκη του νησιού, και τον ρατσιστικό οχετό που διαχεόταν όλο αυτόν τον καιρό από τα τοπικά και εθνικά ΜΜΕ. Η εμφάνιση αυτών των κομματιών με επιθετικούς όρους κυρίως εκφραζόταν μέσω λεκτικών επιθέσεων και ξεσπασμάτων στο δρόμο προς μετανάστες, αλλά και με μερικά περιστατικά ληστειών σε βάρος μεταναστών που έβρισκαν απομονωμένους σε σημεία του νησιού. Σημαντικό όμως γεγονός αποτέλεσε η επίθεση με μολότοφ στις 5/9 από δύο δεκαεφτάχρονους σε δύο διαδοχικές εφορμήσεις τους, πρώτα στον δημοτικό κήπο της πόλης και στην συνέχεια στο πάρκο Χατζηδήμου, που είχε ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό (ελαφρά) ενός ατόμου, καθώς και στα δύο μέρη παρέμεναν οικογένειες μεταναστών.
Στις 7/9 καλέστηκε στο εμπορικό επιμελητήριο της πόλης έκτακτο δημοτικό συμβούλιο, με θέμα τη μετανάστευση και την διαχείριση της κατάστασης στο νησί. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, μια διαδικτυακή ομάδα με όνομα “Πατριωτική Κίνηση Μυτιλήνης”, βρήκε την ευκαιρία να παρουσιαστεί καλώντας σε συγκέντρωση τους «αγανακτισμένους»¨κατοίκους της πόλης. Αντιφασίστες/ριες, ορμώμενοι από αυτό το κάλεσμα, προχώρησαν σε παρέμβαση. Λιγοστοί φασίστες που βρίσκονταν εκεί, επιδόθηκαν αρχικά σε διάφορες λεκτικές επιθέσεις και έπειτα με την πλήρη συγκάλυψη των ματ, προσπάθησαν να προχωρήσουν και σε σωματικές επιθέσεις. Στο σημείο αυτό υπήρξε άμεση αντίδραση από την πλευρά των αντιφασιστών, με μικροσυμπλοκές για μικρό χρονικό διάστημα, οι οποίες έληξαν με την προσαγωγή ενός συντρόφου και τον τραυματισμό στο κεφάλι ενός δεύτερου από την αστυνομία. Παρακολουθώντας αυτές τις στιγμές οι μετανάστες/ριες, προχώρησαν σε αυθόρμητη κοινή πορεία μαζί με το υπόλοιπο σώμα της παρέμβασης μέχρι την πλατεία Σαπφούς[3].
…ο αλληλέγγυος με τους μετανάστες κόσμος έπαιρνε τη θέση του στο δρόμο, δίπλα στους μετανάστες και απέναντι στους φασίστες
Έπειτα από δύο ημέρες 9/9, υπήρχε καλεσμένη σε κεντρικό πάρκο της πόλης συγκέντρωση από την εν λόγο ομάδα στην προσπάθεια οργάνωσής της. Να σημειωθεί ότι στο συγκεκριμένο χώρο. όπως και σε άλλα πάρκα της πόλης. διέμεναν προσωρινά αρκετοί/ες μετανάστες/ριες. Άμεσα καλέστηκε αντισυγκέντρωση στο ίδιο πάρκο από αντιφασίστες/ριες της πόλης η οποία και πραγματοποιήθηκε κάτω από την ασφυκτική πίεση των δυνάμεων καταστολής της αστυνομίας. Οι φασίστες ενώ παρέμεναν διάσπαρτοι γύρω από το πάρκο καθ’όλη τη διάρκεια της αντισυγκέντρωσης, μετά την αποχώρηση του κόσμου και με την κάλυψη και την φρούρηση της αστυνομία προχώρησαν σε πορεία στην προκυμαία μυτιλήνης.
Ως επακόλουθο αυτών των ημερών και των αντιστάσεων που ορθώθηκαν από τον αλληλέγγυο κόσμο, και όπως συνήθως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις, υπήρξε η στοχοποιήση τόσο της ομάδας Musaferat και της Κατάληψης στο Μπίνειο, όσο και συντρόφων/ισσών μεμονωμένα με κοινοποίηση των προσώπων τους σε κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Δεκάδες αναρτήσεις εμφανίστηκαν σε ένα πλήθος ακροδεξιών-φασιστικών sites και blogs αλλά και από τα ίδια τοπικά sites τα οποία δεν είναι άλλα από αυτά που συνδράμουν συνεχώς στην διάχυση του ρατσιστικού και ξενοφοβικού οχετού.
MME… και άλλοι κανίβαλοι
Δεν μπορούμε ωστόσο να μη μιλήσουμε για την “ευαισθητοποίηση” ενός κομματιού της κοινωνικής διαπλοκής, δηλαδή των ΜΜΕ εθνικών και μη. Η Λέσβος φαίνεται να έχει γίνει η αγαπημένη τους τοποθεσία, αφού τους τελευταίους μήνες έχουμε δει όλων των ειδών (εγχώρια και διεθνή) συνεργεία, ρεπόρτερ, φωτογράφους. Με τα δικά τους ιδιαίτερα και πολλές φορές “φιλανθρωπικά” ντυμένα ρεπορτάζ, ξεχύνονται στους δρόμους και παραλίες προσπαθώντας να χτυπήσουν φλέβα για το θέαμα, ψάχνοντας για την εικόνα που θα πλασάρουν στα δελτία των 8 και όχι μόνο. Ακροβατώντας ανάμεσα σε σχιζοφρενικές εικόνες που από τη μία περιλαμβάνουν το δράμα των προσφύγων (συνήθως με γυναίκες και παιδιά πρωταγωνιστές) με διάφορες ΜΚΟ και εθελοντές να τους φροντίζουν και από την άλλη παρουσιάζοντας τους μετανάστες σαν τον μεγαλύτερο δημόσιο κίνδυνο (σ’ αυτή την περίπτωση πρωταγωνιστούν ενήλικες άντρες συνήθως). Φυσικά στο δεύτερο σενάριο κεντρικό ρόλο διαδραματίζουν οι «αγανακτισμένοι πολίτες» σε ρεσιτάλ ξενοφοβίας και διασποράς ψευδών ειδήσεων. Έτσι χτιζεται και αναπαράγεται πρώτον η αποτύπωση των μεταναστών είτε σαν κακόμοιρων και υποδεέστερων ανθρώπων είτε ως επικίνδυνων εγκληματικών στοιχείων και δεύτερον δημιουργείται ένας απαραίτητος για την κυριαρχία διαχωρισμός σε κάλους και κακούς μετανάστες. Προφανώς, δε μας προκαλεί εντύπωση που τα σύγχρονα κοράκια βρήκαν το hot θέμα της περιόδου να καλύψουν, αφού το θάνατος, ο ανθρώπινος πόνος, και ο φόβος πουλάνε. Άλλωστε αυτή είναι μία από τις ιδιότητες του θεάματος.
Η τοπική ειδησεογραφία ωστόσο δεν αποκλίνει ιδιαίτερα της διεθνούς. Οι ντόπιοι δημοσιογράφοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, καταφέρνουν να δημιουργούν γεγονότα, με το δικό τους μοναδικό τρόπο, που ποτέ δεν έχουν γίνει. Με αγωνία κάθε μέρα προσπαθούν να ανασκαλέψουν και να φτιάξουν μια είδηση για να διαχύσουν το ξενοφοβικό δηλητήριό τους, στην προσπάθειά τους να αναβαθμίσουν το ρόλο τους στα σκουπίδια εθνικής εμβέλειας μέσα στη μιντιακή χωματερή. Η κοινωνία του θεάματος άλλωστε επιφυλάσσει πάντα επαίνους και “δώρα” για κάποιους από αυτούς.
Όσον αφορά την τοπική μηχανή κερδοσκοπίας και αισχροκέρδειας συνεχίζει να λειτουργεί σε πλήρη ρυθμούς. Ανταποκρινόμενες στις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από τις ανάγκες κάλυψης των αναγκών των μεταναστών που φθάνουν και παραμένουν στο νησί, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις και όχι μόνο, προσαρμόζουν τη γκάμα των εμπορευμάτων τους σε αυτές. Τα φαινόμενα εκμετάλλευσης και αισχροκέρδειας παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αφού οι αρμόδιες επιβλέπουσες αρχές είναι επιδεικτικά απούσες, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις που βλέπουν «μεμονωμένα κρούσματα»[4]. Ένα βραβείο για τα αντανακλαστικά του διεκδικεί μάλιστα και ο δήμαρχος Λέσβου, οποίος αντιλήφθηκε τα φαινόμενα αυτά μόλις στις 17 Σεπτεμβρίου (!), κατόπιν μάλιστα εκτενών ρεπορτάζ σε media εθνικής εμβέλειας, αποστέλλοντας και ανάλογη επιστολής τις αρμόδιες υπηρεσίες για την εντατικοποίηση των ελέγχων[5].
“Λύσεις” και νέα συνθήκη
Μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου και στη χαοτική κατάσταση που επικρατούσε δεν έλειψαν οι φωνές από επίσημα και ανεπίσημα χείλη, που είτε ζητούσαν να κηρυχτεί η Λέσβος σε “κατάσταση έκτακτης ανάγκης”[6] με ότι αυτό συνεπάγεται, είτε κυκλοφορούσαν φήμες για την εμπλοκή του στρατού στη διαχείριση της κατάστασης, που στόχο είχαν να εντείνουν το κλίμα που τρομοκρατίας που ήδη υπήρχε. Εν τέλει η εμπλοκή του στρατού περιορίστηκε στην παραγωγή κάποιων μερίδων ψωμιού αλλά και στην πρόθεση παραχώρησης ανενεργών στρατοπέδων για μελλοντική χρήση ως κέντρα κράτησης/ταυτοποίησης.
Μέχρι τη Δευτέρα 7/9 υπήρχε μια διαρκής κλιμάκωση της έντασης από όλες τις πλευρές. Βίαια σκεπάσματα και διαμαρτυρίες συνέβαιναν καθημερινά από τους μετανάστες/στριες μέσα στην πόλη, στον Καρά Τεπέ, στο λιμάνι. Οι μονάδες καταστολής οργίαζαν, φασίστες επιτέθηκαν με μολότοφ και απειλούσαν διαδικτυακά με πογκρόμ, και ο αλληλέγγυος με τους μετανάστες κόσμος έπαιρνε τη θέση του στο δρόμο, δίπλα στους μετανάστες και απέναντι στους φασίστες. Έτσι “ξαφνικά” το βράδυ της δευτέρας αποφασίστηκε η έναρξη των καταγραφών στο γήπεδο “Γεώργιος Σκούφος” (διπλά στο αστυνομικό μέγαρο) και έτσι “ξαφνικά” έγινε μέσα σε τρεις μέρες ότι δε γινόταν όλους τους προηγούμενους μήνες. Το αποτέλεσμα ήταν ότι από Δευτέρα 7/9 μέχρι την Πέμπτη 10/9 να έχουν καταγραφεί και αναχωρήσει από το νησί 29.260 (!) μετανάστες με έκτακτα και τακτικά δρομολόγια πλοίων.
Στιγμιότυπο από τη μαζική καταγραφή στο γήπεδο Γ.Σκούφος της Μυτιλήνης
Ωστόσο αν και οι μετανάστες έρχονται και φεύγουν, η νέα συνθήκη διαχείρισης του μεταναστευτικού φαίνεται πως ήρθε για να μείνει, καθώς μια σειρά νέων μέτρων είναι στα σκαριά. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν δύο νέα κέντρα κράτησης και καταγραφής, ένα στη βόρεια είσοδο της Μυτιλήνης (Στρατόπεδο Κουρτζή) και ένα ακόμα στην βόρεια πλευρά του νησιού. Ο αρχικός σχεδιασμός μιλούσε για ένα ανενεργό στρατόπεδο στην Πέτρα αλλά έπειτα από αντιδράσεις κατοίκων, ορμώμενων από τοπικά οικονομικά αλλά και μικροπολιτικά συμφέροντα, αναζητείται νέος χώρος εγκατάστασης. Σημαντικό στοιχείο της νέας συνθήκης διαχείρισης που πάει να διαμορφωθεί, βρίσκεται στην πρόταση που κατέθεσε ο δήμαρχος Λέσβου σε πλήθος θεσμικών φορέων και κάνει λόγο για τη στελέχωση και λειτουργία των νέων κέντρων κράτησης και καταγραφής αποκλειστικά από ΜΚΟ[7] ενώ επιπλέον δρομολογείται η χρήση του λιμανιού του Σιγρίου για τη μεταφορά μεταναστών προς την ηπειρώτική ελλάδα.
Παράλληλα την ώρα που γράφεται αυτό το σημείωμα βρίσκεται σε εξέλιξη η ευρωπαϊκή σύνοδος για το μεταναστευτικό από την οποία διαφαίνονται ως αποφάσεις η εντατικοποίηση των στρατιωτικο-αστυνομικών επιχειρήσεων στα σύνορα της ευρώπης και το σφράγισμα των συνόρων, αλλά και η μετάβαση σε ένα σύστημα καταγραφής και ταυτοποίησης μέσω της δημιουργίας των λεγόμενων Hotspots σημείων[8]. Για την ελλάδα προβλέπεται η δημιουργία του κεντρικού σημείου στον πειραιά αλλά με μικρότερες μονάδες να εγκαθίστανται σε νησιά του ανατολικού αιγαίου, συμπεριλαμβανόμενης και της λέσβου[9].
Στην παραπάνω ενημέρωση για τις λύσεις που προτείνονται από τις διάφορες μεριές, δεν μπορούμε όμως να μην συμπεριλάβουμε και την αξιοσημείωτη πρόταση της ένωσης ξενοδόχων λέσβου!!! Η ένωση που επανειλημμένα από τις αρχές του καλοκαιριού έχει επιδείξει την ρατσιστική της στάση απέναντι στο ζήτημα, έφτασε στο σημείο να καταθέσει πρόταση για την καθιέρωση του «Προσφυγικού Μεταναστευτικού Αποτυπώματος» στα πρότυπα του αντίστοιχου ενεργειακού[10]. Η αντιμετώπιση δηλαδή του μετανάστη ως πηγή ρύπανσης και υποβάθμισης του τόπου διαμονής ή ακόμα και διέλευσής του.
Μια πρώτη αποτίμηση
Όλα όσα συνέβησαν στη Λέσβο και ειδικότερα στη Μυτιλήνη ούτε τυχαία ήταν ούτε περιορίζονται σε αυτόν το γεωγραφικό τόπο αποκλειστικά. Μια αρχική επισήμανση είναι ότι η συγκέντρωση και ο εγκλωβισμός τόσων μεταναστών στην πόλη κάτω από άθλιες συνθήκες που με τη σειρά του δημιούργησε μια άτυπη κατάσταση «κρίσης» είναι βέβαιο ότι μπορούσε να αποφευχθεί. Επίσης καθόλου τυχαία δεν ήταν η επιλογή αποστολής δυνάμεων καταστολής αντί προσωπικού που θα προχωρούσε είτε σε διαδικασίες καταγραφής (ώστε να εισακουστεί το αίτημα των μεταναστών για σύντομη παραμονή στο νησί) είτε στην κάλυψη κάποιων βασικών υποδομών που ήταν (και είναι) κάτι παραπάνω από αναγκαίες.
Με τα δικά μας μάτια εκείνες οι μέρες έμοιαζαν να διαπνέονται από την πολιτική στρατηγική του «να τους κάνουμε το βίο αβίωτο». Πιθανόν στην επιλογή αυτή να έπαιξαν σημαντικό ρόλο οι τοπικοί, και όχι μόνο, πολιτικοί ανταγωνισμοί που ενόψει εκλογών μεταχειρίστηκαν το μεταναστευτικό σαν πεδίο ανταγωνισμού προς άγρα ψήφων. Βέβαιο ωστόσο είναι, πως η στρατηγική της καταστολής των μεταναστευτικών πληθυσμών εντάσσεται σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή στρατηγική που επιτάσσει άγριο ξύλο, εγκλωβισμό και υποτίμηση σε κάθε συνοριακό πέρασμα, όπως είδαμε να συμβαίνει στην Ειδομένη, στην Ουγγρική μεθόριο και σε τόσα άλλα σημεία του χάρτη.
Σε τοπικό επίπεδο, ενώ όλα φαινομενικά επιστρέφουν στους κανονικούς τους ρυθμούς[11], όλα τα ζητήματα του κοινωνικού ανταγωνισμού είναι κάτι παραπάνω από ανοιχτά. Καθώς όλη την προηγούμενη περίοδο δεν υπήρξε κανείς ο όποιος δεν πήρε θέση για το ζήτημα των μεταναστών. Όποια και αν ήταν αυτή. Σημαντικά κομμάτια της κοινωνίας έρχονται να νομιμοποιήσουν κοινωνικά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης καθώς, βγάζουν (ξενοφοβικά) εξανθήματα στην ιδέα ότι σε μια βόλτα στην πόλη θα αντικρίζει κανείς τη θλίψη, τη φτώχια, τις μαντίλες, τις άλλες γλώσσες, και την εξαγρίωση που η ίδια η συνθήκη γεννά, και μοιάζουν να απειλούν την «ασφάλεια» των γηγενών. Έτσι η προτεινόμενη λύση είναι να εναποτεθούν όλα τα προηγούμενα στο σημείο του «αόρατου», στη μαύρη τρύπα των προσφυγικών καταυλισμών και των στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Επιπλέον πυκνώνουν οι φωνές που κάνουν λόγο για την εμπλοκή του στρατού στη διαχείριση του μεταναστευτικού ενισχύοντας έτσι την κυρίαρχη αφήγηση που κάνει λόγο για τους μετανάστες ως «εξωτερικός εχθρός», ως «επικίνδυνοι εισβολείς» και τόσα άλλα. Παράλληλα ενισχύεται κοινωνικά όλη η ρητορεία που απαιτεί περισσότερη «ασφάλεια» και φύλαξη των συνόρων ώστε να ανακοπεί (από τη Λέσβο) το κύμα μεταναστών, αγνοώντας επιδεικτικά το γεγονός ότι όπου και όποτε συνέβη αυτό οι ακτές γέμισαν με πτώματα.
Τέλος, επειδή όπως ήδη έχει γραφτεί ο καθένας πήρε τη θέση του στην κοινωνική σκακιέρα, ήταν πολλοί αυτοί που έστησαν τα δικά τους κοινωνικά αναχώματα (ατομικά και συλλογικά) απέναντι στον κανιβαλισμό των ήμερων και αντιλήφθηκαν τις ταξικές, πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις από της οποίες διέπεται το μεταναστευτικό. Που βοήθησαν με όποιο τρόπο μπορούσαν τους μετανάστες και που δεν τους είδαν ούτε σαν κατώτερους, ούτε σαν εισβολείς. Τους είδαν σαν ίσους.
Musaferat
Σεπτέμβρης 2015
[1] Ο καταυλισμός παρά τις παλιότερες σχετικές ανακοινώσεις για το κλείσιμο του συνεχίζει να λειτουργεί και να αποτελεί βασική δομή στον σχεδισασμό διαχείρισης των πληθυσμών που φτάνουν στο νησί.
[2] Όπως έχουμε αναφέρει και σε παλαιότερο σημείωμα η διαδικασία καταγραφής για τους σύρους είναι απαραίτητη για να εκδοθεί το υπηρεσιακό σημείωμα που τους επιτρέπει να ταξιδέψουν και να ολοκληρώσουν την διαδικασία ταυτοποίησης στη Διεύθυνση Αλλοδαπών στην Πέτρου Ράλλη. Για τις υπόλοιπες εθνικότητες η ταυτοποίηση ολοκληρώνεται στο κέντρο κράτησης/ταυτοποιησης στη Μόρια και μόνο μετά το πέρας αυτής μπορούν να ταξιδέψουν.
[3] Μικρής διάρκειας βίντεο από την αυθόρμητη πορεία που ακολούθησε: https://vimeo.com/138537669
[5] Ολόκληρη η επιστολή του Δημάρχου Λέσβου εδώ
[6] http://www.lesvosnews.net/articles/news-categories/politiki/epeigon-spyros-galinos-na-kyrihthei-amesa-nisi-se-katastasi
[7] Η ολοκληρωμένη πρόταση του δήμου για τη διαχείριση του ζητήματος μπορεί να βρεθεί εδώ
[8] Για μία εικόνα λειτουργίας των hotspots δείτε εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=OGpr0rGD2oU
[9] Για τις αποφάσεις της συνόδου δείτε εδώ
[11] Μέχρι να επαναληφθεί το ίδιο έργο βέβαια, καθώς τη στιγμή μου γράφεται αυτό το κείμενο στο νησί βρίσκονται πάνω από 7.000 μετανάστες και τα πάρκα ξαναγεμίζουν από εξαντλημένους ανθρώπους
[Αναδημοσίευση από Musaferat-Λέσβος]